Η αρθροσκόπηση αποτελεί μία από τις πιο εντυπωσιακές εξελίξεις της ορθοπαιδικής χειρουργικής. Ξεκίνησε στις αρχές του 20ού αιώνα, όταν ο Ιάπωνας χειρουργός Kenji Takagi πραγματοποίησε τις πρώτες απόπειρες απεικόνισης της άρθρωσης του γόνατος με πρωτόγονα οπτικά μέσα. Τις δεκαετίες που ακολούθησαν, Γερμανοί και Σκανδιναβοί ερευνητές βελτίωσαν τη μέθοδο, μέχρι που στη δεκαετία του 1970 η αρθροσκόπηση καθιερώθηκε διεθνώς ως διαγνωστική και θεραπευτική πράξη.
Στην Ελλάδα, η αρθροσκόπηση άρχισε να εφαρμόζεται συστηματικά από τη δεκαετία του 1980 και εξελίχθηκε ραγδαία, καθώς ολοένα και περισσότεροι ορθοπαιδικοί εκπαιδεύτηκαν στο εξωτερικό και μετέφεραν τη γνώση στη χώρα μας. Σήμερα αποτελεί βασικό κομμάτι της κλινικής πρακτικής σε όλα τα μεγάλα ορθοπαιδικά κέντρα.
Η τεχνολογική πρόοδος υπήρξε καθοριστική: οι σύγχρονες μικροκάμερες υψηλής ευκρίνειας, τα λεπτά αρθροσκοπικά εργαλεία, η ψηφιακή απεικόνιση σε μεγάλες οθόνες και τα συστήματα ροής υγρών επιτρέπουν στον χειρουργό να εργάζεται με απόλυτη ακρίβεια στο εσωτερικό της άρθρωσης. Χάρη σε αυτά, μπορούν να αντιμετωπιστούν με ελάχιστη επεμβατικότητα παθήσεις όπως:
- ρήξεις μηνίσκου και πρόσθιου/οπίσθιου χιαστού,
- βλάβες του αρθρικού χόνδρου,
- παθήσεις του ώμου (ρήξη στροφικού πετάλου, αστάθεια ώμου),
- προβλήματα του αγκώνα, του καρπού, του ισχίου και του αστραγάλου.
Τα πλεονεκτήματα για τον ασθενή είναι σημαντικά: μικρές τομές, λιγότερος πόνος, μικρότερη απώλεια αίματος, μειωμένος κίνδυνος επιπλοκών, ταχύτερη κινητοποίηση και ταχύτερη επιστροφή στην εργασία ή στον αθλητισμό.
Το μέλλον της αρθροσκόπησης ανοίγει νέους δρόμους. Οι ρομποτικά υποβοηθούμενες τεχνικές, η τρισδιάστατη απεικόνιση, η χρήση εικονικής πραγματικότητας για εκπαίδευση, αλλά και η συνδυαστική εφαρμογή βιολογικών θεραπειών (όπως βλαστοκύτταρα και πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια – PRP) αναμένεται να αναβαθμίσουν περαιτέρω τη μέθοδο, δίνοντάς της έναν ακόμα πιο θεραπευτικό και αναγεννητικό ρόλο.
Έτσι, η αρθροσκόπηση —από ένα πειραματικό διαγνωστικό εργαλείο πριν από εκατό χρόνια— έχει εξελιχθεί σε μια ελάχιστα επεμβατική, τεχνολογικά προηγμένη και ιδιαίτερα αξιόπιστη χειρουργική μέθοδο, που συνεχίζει να βελτιώνει την ποιότητα ζωής εκατομμυρίων ασθενών παγκοσμίως.
Dr Χύτας Ιωάννης
Ειδικός Χειρουργος Ορθοπαιδικός