Χύτας Δ. Γιάννης
              Χειρουργός Ορθοπαιδικός MSc
              

Οι μηνίσκοι του γόνατος, έσω και έξω, αποτελούν δύο βασικά ανατομικά στοιχεία, που συμβάλλουν σημαντικά στη λειτουργία της άρθρωσης:

• Καθιστούν βαθύτερες τις αβαθείς κνημιαίες γλήνες.

• Προσδίδουν σταθερότητα, κυρίως στροφική.

• Απορροφούν τα φορτία που ασκούνται στην άρθρωση του γόνατος και τα διαμοιράζουν ομοιομερώς, προστατεύοντας έτσι τον αρθρικό χόνδρο.

• Βοηθούν στη διάχυση του αρθρικού υγρού και έτσι στη διατροφή του αρθρικού χόνδρου.

Αποτελούνται από ινοχόνδρινο ιστό, βασικό συστατικό του οποίου είναι το κολλαγόνο, κυρίως τύπου Ι. Το κολλαγόνο διατάσσεται σε ίνες κυρίως παράλληλες μεταξύ τους​, αλλά και ακτινωτές και διατιτρώσες. Η σύσταση και διάταξη αυτή τους προσδίδουν ελαστικότητα και στερεότητα ώστε να αντιστέκονται στις δυνάμεις συμπίεσης.

Οι ρήξεις μηνίσκων είναι από τις συχνότερες κακώσεις του γόνατος, ιδιαίτερα σε αθλητές ομαδικών αθλημάτων. Ο συνήθης μηχανισμός κάκωσης είναι η στροφική δύναμη που επενεργεί στο γόνατο, όταν αυτό μεταβαίνει από κάμψη σε έκταση, ενώ το πόδι είναι σταθεροποιημένο στο έδαφος. Μπορεί να είναι:

• Επιμήκεις. Αρχίζουν συνήθως από το οπίσθιο κέρας του μηνίσκου και εάν αφεθούν χωρίς θεραπεία, προχωρούν εμπρός σε όλο το μήκος του. Έτσι ο μηνίσκος χωρίζεται σε δύο τμήματα, το έσω και το έξω. Το έσω μπορεί να παρεκτοπιστεί και να προκαλέσει εμπλοκή του γόνατος. Η ρήξη αυτή, λόγω σχήματος που παίρνουν τα δύο τμήματα του μηνίσκου, ονομάζεται ρήξη ''χειρολαβής κάδου'' (bucket handle tear). 

• Εγκάρσιες. Αρχίζουν από το ελεύθερο χείλος του μηνίσκου εντός της άρθρωσης και ενώ αρχικά δεν προκαλούν συμπτώματα, όταν προχωρήσουν στη περιφέρεια γίνονται επώδυνες. Εντοπίζονται συνήθως στη μεσότητα του έξω μηνίσκου και στο οπίσθιο κέρας του έσω μηνίσκου.

• Γλωσσοειδείς. Είναι από τις συχνότερες και μπορεί να αποτελούν τη συνέχεια μιας επιμήκους ή εγκάρσιας ρήξης.

• Οριζόντιες. Διαχωρίζουν την άνω από την κάτω επιφάνεια του μηνίσκου. Θεωρούνται εκφυλιστικές ρήξεις.

• Σύνθετες.

Κλινικά, παρατηρείται:​

• Αδυναμία πλήρους έκτασης ή ακόμη και εμπλοκή του γόνατος, με συνοδό πόνο.

• Οίδημα, που εμφανίζεται μετά τις πρώτες 24-48 ώρες από τον τραυματισμό.

• Πόνος με την πίεση στο έξω ή έσω μεσάρθριο διάστημα.

• Ατροφία τετρακεφάλου, ημέρες ή εβδομάδες μετά την κάκωση και αίσθημα υποχώρησης του γόνατος.

Η μαγνητική τομογραφία αποτελεί σήμερα την πιο αξιόπιστη απεικονιστική μέθοδο για τις ρήξεις των μηνίσκων. Η αρθροσκόπηση είναι απαραίτητη για την επιβεβαίωση της κλινικής διάγνωσης. Όχι μόνο κάνει πιο ασφαλή τη διάγνωση, αλλά μέσω αυτής η χειρουργική αντιμετώπιση της ρήξης καθίσταται απλούστερη.